Piekielnik
A płynie przez tereny niezbyt urodzajne - niedobre dla rolnictwa (a więc piekielne), gdzie znajduje się dużo mokradeł, młak i torfowisk. Te często ulegały samozapaleniu i długo dymiły, przypominały piekło, zostawiając wiele popiołów. Właśnie ludowa etymologia wyprowadza tę nazwę od tych zjawisk.
Już przy wytyczaniu granic Jabłonki w 1575 roku wspomina się potok Piekielnik. Natomiast jako samodzielna wieś pojawia się w 1588 r założona na prawie wołoskim przez wołoskich osadników. Jeszcze w roku 1598 miejscowość ta zaliczana była do niedawno powstałych osad wołoskich. W roku 1604 było tu 8 domów. W rok później rodzina Platthymich protestowała, że na terenach należących do Czymhowej Thurzonowie założyli nową wieś pod nazwą Piekielnik. Protest ten nigdy nie został uznany. W roku 1619 były tu sołectwo i 11 wałaskich osadników oraz dwóch poddanych i młyn. W 1624 r. znajdowało się tam 12 osiedleńczych ról i mieszkało tam 50 gospodarzy. A sołtys Błażej Bandzik posiadał 2 łany ziemi, 4 zagrodników i 2 komorników - należał do jednych z bogatszych ludzi ówczesnej Orawy. Tak jak i inne miejscowości orawskie wieś ta ogromnie ucierpiała podczas odsieczy Wiednia i wojen kuruckich.
W roku 1749 piekielniczanie wybudowali drewniany kościół pod wezwaniem Świętego Jakuba. Od 1787 roku wieś ta została samodzielną parafią, uprzednio należała do Jabłonki. W latach 1878 -80 wybudowano piękną murowaną świątynię, która stoi po dziś dzień.
Emil Kowalczyk
[z archiwum czasopisma Moja Orawa]
Wieś należała do roku 1918 do Austro-Węgier. Do roku 1920 ze względu na spory o przebieg granicy należała do Czechosłowacji. Od 1920 do 1940 roku po rozstrzygnięciu sporu wieś przypadła do Polski wbrew woli mieszkańcom tej ziemi. Podczas drugiej wojny światowej ponownie należy do Słowacji. Po wojnie przywrócono przedwojenne granice. We wsi zaczyna się organizować ludność słowacka i spolu z dalszą ludnością miejscowości orawskich zakłada Towarzystwo Słowaków. Fakt ten, że ludność słowacka zamieszkuje te tereny, jest prze długi okres czasu nie akceptowana przez władze PRL.
Kościół parafialny
PIEKIELNIK to najludniejsza i kiedyś najbogatsza wieś Górnej Orawy, przez wieki jednak powiązana z Podhalem. Lokowana pod koniec XVI wieku. Węgierski kronikarz, który ponoć pierwszy opisywał te ziemie, zanotował nazwę Popielnik, z powodu złogów spalonego torfu. Torfowiska w tej okolicy płonęły bowiem często, a wgłębne pożary niezmiernie trudno było ugasić. Ze wzniesień nad Piekielnikiem wspaniale widać panoramę Tatr. W ludowych piosenkach słyną piekielnickie bory. Do niedawna istniało tu jeszcze kilka XIX-wiecznych kurnych chat z wyżką - obszernym strychem do przechowywania siana, wystającym nieco poza pion ściany domu. Do dziś uchowała się w środku wsi zaledwie jedna chata z wyżką, mocno zniszczona lecz jeszcze zamieszkała. Obecnie wyżki można spotkać tylko w stodołach.
Piekielnik był parafią już w XVIII wieku, lecz pierwszy drewniany kościół strawił pożar. W ołtarzu głównym i w ołtarzach bocznych nowego, murowanego kościoła z 1878 roku, stoi sześć barokowych posągów. Barokowe figury Ukrzyżowania z Matką Boską i św. Marią Magdaleną oraz św. Jakubem stoją także we wnękach murowanej piekielnickiej kapliczki. Na cmentarzu zachowały się ciekawe, XIX-wieczne kamienne nagrobki.
Mieszkańcy jeszcze rzadko przyjmują wczasowiczów do swoich domów, choć okolica ma wiele uroku, a stoki takie jak Luparnia czy Sewcowsko Sucho Dolina są wymarzone dla narciarzy.
Herb Piekielnika
_______________________________________________________________________________________________
Na Hołdymasie na stole z potrawami przygotowanym przez szkołę znalazł się miedzy innymi tort orzechowo - czekoladowy w kształcie herbu naszej miejscowości.
Strona główna
